古典ギリシャ語動詞変化まとめ 9 φράζω

約50語の動詞を通じて古典ギリシャ語の動詞の変化の基本的な規則やパターンを身につけることを目指すシリーズです。

φράζω 説明する (動詞幹 φραδ-)

現在幹 φρα‧ζε/ο- (< φραδ‧jε/ο-)

能動態現在 φρά‧ζω, φρά‧ζεις, φρά‧ζει, φρά‧ζο‧μεν, φρά‧ζε‧τε, φρά‧ζουσι(ν) / φρά‧ζειν
能動態未完了過去 ‧φρα‧ζο‧ν, ‧φρα‧ζε‧ς, ‧φρα‧ζε(ν), ἐ‧φρά‧ζο‧μεν, ἐ‧φρά‧ζε‧τε, ‧φρα‧ζο‧ν

未来幹 φρα‧σε/ο- (< φραδ‧σε/ο-)

能動態未来 φρά‧σω, φρά‧σεις, φρά‧σει, φρά‧σο‧μεν, φρά‧σε‧τε, φρά‧σουσι(ν) / φρά‧σειν

第1アオリスト幹 φρα‧σα- (< φραδ‧σα-)

能動態第1アオリスト ‧φρα‧σα, ‧φρα‧σα‧ς, ‧φρα‧σε(ν), ἐ‧φρά‧σα‧μεν, ἐ‧φρά‧σα‧τε, ‧φρα‧σα‧ν / φρά‧σαι

第1完了幹 πε‧φρα‧κα- (< πε‧φραδ‧κα-)

能動態第1完了 πέ‧φρα‧κα, πέ‧φρα‧κα‧ς, πέ‧φρα‧κε(ν), πε‧φρά‧κα‧μεν, πε‧φρά‧κα‧τε, πε‧φρά‧κᾱσι(ν) / πε‧φρα‧κέ‧ναι

 *

前回の πείθω に引き続き歯音幹動詞です。-δσ- が -σ- になり、-δκ- が -κ- になっていることに注意しましょう。

今回注目したいのは現在幹です。動詞幹 φραδ- に -jε/ο- がついて、φραζε/ο- になっています。見出しの形は φράδjω から φράζω となっています。

似たような変化がこれまでにも出てきたので、ここでまとめておきましょう。

・唇音(π, β, φ)+ j > πτ 例:βλάβ‧jω > βλάπτωチエシュコ p. 160)
・軟口蓋音(κ, γ, χ)+ j > ττ 例:πρᾱ́γ‧jω > πρᾱ́ττω堀川 p. 137、チエシュコ pp. 168-169)
・歯音(τ, δ, θ)+ j > ζ 例:φράζ‧jω > φράζ‧ω(チエシュコ p. 170)

もちろんこの原則に合わない変化をする動詞もありますが、まずはこの3パターンを基本として頭に入れておくといいでしょう。

 *

動詞幹・時制幹と主要部分

動詞幹 φραδ-
チエシュコ タイプ7(p. 170)
1. φρά‧ζω 能動態現在 1人称単数
(現在幹 φρα‧ζε/ο-)
2. φρά‧σω 能動態未来 1人称単数
(未来幹 φρα‧σε/ο-)
3. ἔ‧φρα‧σα 能動態第1アオリスト 1人称単数
(第1アオリスト幹 φρα‧σα-)
4. πέ‧φρα‧κα 能動態第1完了 1人称単数
(第1完了幹 πε‧φρα‧κα-)
5. πέ‧φρασ‧μαι 中動態完了 1人称単数
(完了中受動幹 πε‧φραδ-)
6. ἐ‧φράσ‧θην 受動態第1アオリスト 1人称単数
(第1アオリスト受動幹 φρασ‧θη-)

変化形一覧

能動態現在 φράζω, φράζεις, φράζει, φράζομεν, φράζετε, φράζουσι(ν) / φράζειν
能動態未完了過去 φραζον, φραζες, φραζε(ν), ἐφράζομεν, ἐφράζετε, φραζον
能動態未来 φράσω, φράσεις, φράσει, φράσομεν, φράσετε, φράσουσι(ν) / φράσειν
能動態第1アオリスト φρασα, φρασας, φρασε(ν), ἐφράσαμεν, ἐφράσατε, φρασαν / φράσαι
能動態第1完了 πέφρακα, πέφρακας, πέφρακε(ν), πεφράκαμεν, πεφράκατε, πεφράκᾱσι(ν) / πεφρακέναι


他の記事も読んでみていただけるとうれしいです! 訳詩目録 https://note.com/lulu_hiyokono/n/n448d96b9ac9c つながる英単語ノート 目次 https://note.com/lulu_hiyokono/n/nf79e157224a5