1906.8『The British Esperantist』Vol.2, no. 20 に載ってる日本のこと

『The British Esperantist』から日本に関する記事の紹介、その４。

【Vol.2, no.20 (1906.8)】
https://archive.org/details/britaesperantisto_1906_n020_aug/page/84/mode/2up
p.85「NEW MEMBERS, B.E.A」

"M. Katon, Yokosuka, Japanujo"

新会員に加藤節(みさお)。
加藤節「横須賀に日本エスペラント協会を創立した当時の思ひ出」(RO1936.6)でも、1906年に入会申し込みしたとしているので辻褄が合う。

p.89「Japanujo」

La Brita Esperantisto (The British Esperantist) - Numero 020, Aŭgusto (1906) : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive

この報告は、JEAの機関紙『日本エスペラント』1巻4号(1906.9)に、日本語訳を添えて転載されている。

Japanujo. —El Kanazawa, S-ro. Edward Gauntlett skribas: “ Esperanto progresas bone tie ĉi. Antaŭ nelonge aperis leteroj en la Tokyo’aj ĵurnaloj, kaj Profesoro en la Registara Kolegio de Fremdaj Lingvoj, kaj Doktoro de Literaturo en la Imperia Universitato petis de mi la nomojn de ĉiuj miaj studentoj, por ke ili fondu esperantistan klubon en tiu ĉi lando. Estas multe pli bone, ke la propono venas de enlandano, ol de alilandano. Diri ke estas 600 Esperantistoj en Japanujo estas modesta kalkulo, ĉar mi mem jam instruis 598 lernantojn kaj antatŭe konis 40. En la somero mi intencas lui salonon en la ĉefurbo por konduki serion da lecionoj pri angla kaj esperanta instruado. Mi estas tre kuraĝigita per la ricevo de multaj demandoj kaj mendoj pri la nova Japan-Esperanta lernolibro. La laboro, post longa prokrasto, estas nun finita kaj la libro estas en presado. Mi kunsendas kelkajn presprovaĵojn, por ke vi certigu al viaj legantoj, ke la verko estas efektive preparata. La japanaj studentoj, kies nomojn vi publikigis en via maja numero, jam ricevis multajn leterojn kaj kartojn de personoj en Eŭropo kaj Ameriko, kaj tiu anonco estas la plej bona propagando, kiun mi ankoraŭ renkontis.”

ガントレットによる報告。
・Profesoro en la Registara Kolegio de Fremdaj Lingvoj→浅田栄治
・Doktoro de Literaturo en la Imperia Universitato→黒板勝美
・serion da lecionoj→東京での夏期講習（1906.7.30～8.18の3週間＠神田区今川小路専修学校講堂）
・Japan-Esperanta lernolibro→丸山との共著『Esperanto : 世界語』（有楽社, 1906.7）

S-ro. T. Abiko, membro de eldonista firmo en Tokyo, ankaŭ sendas tre longan kaj entuziasman leteron pri la progresado de la lingvo en Japanujo. Li diras, ke la publikigo de artikolo verkita de S-ro. Tsutsuya, oficisto de la Asahi, unu el la plej gravaj japanaj ĵurnaloj, kaŭzis sensacion, kiu tiris la atenton de multaj personoj. La Yomiuri Shinibun, literatura ĵurnalo, ankaŭ publikigis artikolon de D-ro. Kuorita, de la Imperia Universitato, kaj S-ro. Sakai, socialisto, verkis artikolon rakontantan kiel li kaj liaj kamaradoj konatiĝis kun Esperanto. Respondante al iŭ sinjoro, kiu skribis sub pseŭdonimo en loka ĵurnalo, ke “tia artefarita lingvo nur utilas por paroli kun kelneroj en hoteloj kaj ne indas la atenton de seriozaj lertuloj,” S-ro. Abiko rimarkigis, ke la Londona Komerca Cambro jam akceptis Esperanton kaj ke ĝi estis favore rekonata de la Kongreso pri la Paco en Lucerno, kaj ke ĝi nun estas favorata kaj aprobata de la gazetaro en Anglujo kaj Francujo.

安孫子貞治郎からの手紙。出てくる人物と関連する記事をあげておく。
・S-ro. Tsutsuya（Tuschiyaの誤り）→土屋元作。大坂朝日に「暘城生」名義で記事を書いたとされる。一連の記事に対して、安孫子貞次郎が賛同の意と自身が設立した「日本エスペラント協会」(JEAはと別組織)についての記事を寄せた。
『大坂朝日新聞』
1906.4.24, p3 暘城生「エスペラント」
1906.4.26, p3 暘城「再びエスペラントに就て」
　　　　  p10「第四回エスペラント通信教授」（ガントレットの通信講座の広告）
1906.4.28, p2 [無署名]「エスペラントの勢力」
1906.5.12, p.3 [無署名]「エスペラント学習希望者に告ぐ」
1906.6.3, 付録p.2 安孫子貞治郎「日本エスペラント協会に就て」(5.20付)

・D-ro. Kuorita→黒板勝美
黒板談の記事に対して、広島の「文哉生」なる人物が異を唱えた。これに対し、安孫子が反論、文哉生も反論、安孫子の再反論と、紙面上で論争が展開されることとなった。
『読売新聞』
1906.5.16, p.5 黒板勝美氏談「世界語（エスペラント）」
1906.5.17, p.5 黒板勝美氏談「世界語（エスペラント）（承前）」
1906.5.24, p.5 文哉生「「世界語」に就きて」
1906.5.29, p.5 安孫子貞治郎「世界語の価値と勢力について」
1906.6.3, p.5 文哉生「再び「世界語」に就きて」
1906.6.7, p.5 安孫子貞治郎「世界語につき文哉君に答ふ」

・S-ro. Sakai, socialisto→堺利彦
『直言』に黒板勝美の話としてエスペラントについての記事を掲載。
『家庭雑誌』では、（ガントレットの）通信講座でエスペラントを学んでいることを報告している。
枯川生[堺利彦]「エスペラントの話」『直言』2(7),p.3, 1905.3.19
彥[堺利彦]「炬燵雜談」『家庭雑誌 』4(1), p33-36, 1906.1

p.92「FAKO DE KORESPONDADO INTERNACIA」（文通欄）
https://archive.org/details/britaesperantisto_1906_n020_aug/page/92/mode/2up

100. Tokyo (Japanujo).—S-ro. T. Inayama, 6, Yamashita Cho, Kyobashi Ku, deziras korespondadi kun alilanduloj.
101. Kobe (Japanujo).—S-ro. C. Yokota, 5, Gochome Motomachi, deziras korespondadi kun alilanduloj.

二人とも『Adoresaro. Serio XXVII-Parto 2』に、番号14523,14524として載っている。『日本エスペラント運動人名事典』には掲載がなく、これ以上の情報はなし。